14 oktober 2025
Omgevingsmanager Crit: “Iedere buurt, straat en kade is anders”
Stukje bij beetje krijgen de kades van onze hoofdstad de beloofde “facelift” en het noodzakelijke herstel. Omniplanner Crit van der Knaap werkt als omgevingsmanager in de uitvoering van het programma Bruggen en Kademuren Amsterdam. Een programma wat aldus Crit uniek doordat je opereert in de combinatie van de dynamiek van een drukke stad met het een nautisch aspect van de Amsterdamse grachten. Tegelijkertijd is het programma ook een bron van innovatie op het gebied van werken aan bruggen en kades: er worden slimmere en snellere bouwmethodes met minder impact op de omgeving ontwikkeld. We spreken in dit interview met Crit over zijn werk als omgevingsmanager en hoe hij ervoor zorgt dat de buurt operationeel en leefbaar blijft tijdens het werk aan de kades.
Wat doe je als omgevingsmanager bij het programma bruggen en kademuren in Amsterdam?
“Ik zorg voor de afstemming met de omgeving over het project. Ik zit in de uitvoering, dus de ontwerpvraagstukken zijn veelal afgerond. Daar zijn doorgaans voorgangers al mee bezig geweest en die hebben een stakeholderanalyse gedaan en met de omgeving stappen gezet in het ontwerp. Ook het draagvlak is vaak al opgebouwd, maar het is mijn taak deze tijdens de uitvoering te borgen.”
Crit communiceert over de aard van de werkzaamheden, de omvang en de te verwachte overlast met de buurt door een realistisch beeld neer te zetten van wat men kan verwachten. Ook zoekt hij samen met de buurt naar oplossingen om het werk uit te voeren zodat mensen er wel gewoon kunnen blijven wonen en werken. Buurtbewoners en ondernemers kunnen zich op die manier goed voorbereiden op wat er gaat komen. Ook is hij penvoerder van de benodigde BLVC-plannen: bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid, communicatie.
Naast communicatie richting de buurt is Crit ook aanspreekpunt voor de buurt tijdens de werkzaamheden. “Stel er zijn klachten, wensen of onduidelijkheden, dan begint dat bij mij. Mijn naam staat op de brieven, ik sta in de bouw-app en ik ben het gezicht bij informatieavonden of keukentafelgesprekken.” De signalen en vragen brengt hij terug in de projectorganisatie zodat de juiste mensen actie kunnen ondernemen. Soms is hij dat zelf maar soms is daar een directievoerder, risicomanager of projectmanager bij nodig.
Wat is jouw bijdrage als omgevingsmanager aan het team en aan het eindresultaat?
“Je zit er in een integraal projectmanagementstructuur waarbij mijn directe tegenhanger de technisch manager is. Bij technische vraagstukken heeft deze vaak een oplossing die ook effect heeft in de openbare ruimte waar de omgevingsmanager – ik – iets mee moet. Andersom kan ook, een ontwerp kan wel vergund en technisch mogelijk zijn, maar niet gedragen zijn in de omgeving. “Een ontwerp dat onvoldoende draagvlak heeft, kan leiden tot juridische procedures. Daarom legt ik de gemaakte keuzes steeds voor aan de projectmanager en maken wij als team de mogelijke gevolgen van het al dan niet aanpassen van ontwerpen of andere projectbeslissingen inzichtelijk. Tegelijkertijd vinden wij het van groot belang dat een ontwerp of oplossing zoveel mogelijk aansluit bij de wensen van de omgeving. We nemen de bezwaren en argumenten van bewoners en ondernemers dan ook serieus: waarom zijn zij het ergens niet mee eens en welke alternatieven zien zij? Een goed voorbeeld hiervan zijn de geplande containers aan de Baarsjesweg. Naar aanleiding van de ingediende zienswijze is de situatie opnieuw onderzocht; daarbij bleek een technische oplossing toch mogelijk, waarna het plan is aangepast.”
Vanuit de vergunningen krijg je voorwaarden mee. Crit houdt het overzicht op het naleven van die voorwaarden en schakelt met de technisch manager en aannemer wanneer er klachten komen. “Mocht uit een melding, klacht of een meetrapportage komen dat iets niet voldoet, dan ben ik ook de eerste die dat met het team gaat bespreken van ‘Hé directievoerder en technisch manager ik heb een meetrapportage binnengekregen naar aanleiding van een klacht en hebben geconstateerd dat iets (te) veel geluid maakt’. De aannemer heb ik hier dan ook al van op de hoogte gebracht en gevraagd te kijken naar oplossingen, daar denk ik dan in mee. Denk dan aan stiller pompen, elektrisch materieel of geluidswerende doeken. Noem het maar maatwerk.”
Ook gaat hij in gesprek met de melder: “op bezoek gaan om te horen wat diegene precies ervaart, want dat is uiteindelijk de persoon die een melding heeft gedaan.” Zodra een besluit boven het mandaat van de omgevingsmanager gaat, overlegd Crit met de directievoerder of projectmanager.
Welke competenties heb je nodig als omgevingsmanager?
Zonder lang te moeten nadenken zegt Crit; “Goed kunnen luisteren en vertalen”. “Een vertaalslag kunnen maken naar wat mensen zeggen en bedoelen. Sommige mensen kunnen zich niet goed uitdrukken of zijn niet thuis in het jargon. Dat werkt twee kanten op: de bewoner kent het jargon niet en de technisch adviseur drukt zich uit in jargon, maar dat sluit niet aan bij wat mensen op straat voelen. Je bent een brug tussen mens en techniek. Je vertaalt de wens van de bewoner naar technische mogelijkheden.”
Het is belangrijk dat je weet waar je het over hebt en wat de impact is van een bepaalde bouwmethode. Die vertaalslag maakt hij ook van abstracte beleidskaders naar concrete voorstellen en oplossingen. Omdat Crit als omgevingsmanager in de uitvoering werkzaam is, zijn veel ontwerpkeuzes al gemaakt en bestuurlijk vastgelegd: “dat geeft democratische validiteit.”
Als laatste competentie noemt hij het overzicht houden. “Veel verschillende agenda’s kunnen beheren. Ik doe drie projecten in de uitvoering, met alle drie hun eigen planning en hun eigen doelen. Ik werk met heel veel verschillende partners zoals bijv. de GVB (gemeentelijk vervoersbedrijf), Nautisch beheer en de verschillende aannemers die allemaal andere delen van het werk uitvoeren. Dat vraagt afstemming en communicatie.”
Welke lessen heb je van jouw werk bij dit programma geleerd en zou je willen meegeven aan andere organisaties?
“Ik heb geleerd daar waar het kan maatwerk te leveren. Iedere buurt, straat en kade is anders. Door het afwijken van de standaard aanpak kun je draagvlak behouden en het project op schema houden.” Crit adviseert daarom bij omgevingsmanagement vooral oog te houden voor de context en karakteristieken van de omgeving en niet te veel aan voor opgezette structuren vast te willen houden.
Afhankelijk van de straat of het kade-deel stelt hij zich anders op. “Als ik met de garagehouder spreek, dan deelt hij zijn ideeën over de inrichting van de omgeving. Daar haal ik veel waarde uit, omdat hij er elke dag is. Dat is weer anders dan wanneer ik spreek met iemand van een hotelketen of een advocaten- of consultancybureau aan de Herengracht. Ook zij brengen waardevolle inzichten, maar communiceren op een andere manier met mij en met het project.”
Waarom werk jij als omgevingsmanager bij Omniplan?
“Elke dag brengt nieuwe uitdagingen met zich mee. De ene keer gaat het om problemen met de openbare verlichting, de andere keer betreft het een situatie waarbij ruimte gemaakt moet worden voor de inpassing van mindervalide parkeerplaatsen. Daarnaast doen zich ook grotere kwesties voor, zoals wanneer het GVB-materieel niet geschikt blijkt voor een specifieke keerlus. In dat geval ontstaat er direct een probleem met de ontsluiting van een hele wijk, waarbij de vraag rijst: hoe pakken we dit op een adequate manier aan?”
Crit leert veel van zijn project maar vindt het ook fijn om Omniplan als backbone te hebben. “De collega’s bij Omniplan geven mij veel inzicht in hoe ik mijn werk beter kan doen, maar ook veel werkplezier omdat er zoveel anekdotes zijn en zoveel leuks en dat ik echt plezier houd op die manier.”
